Czy można biegać mając zwyrodnienia w kolanie?

Czy można biegać mając zwyrodnienia w kolanie?

Dzisiejszy wpis rozpoczyna się od opisu przypadku pacjenta. Do Gabinetu Fizjoterapii ISiN zgłosiła się pacjentka, lat 50, z bólem kolan. Jej dolegliwości zaczęły się 5 lat temu od bólu lewego kolana, który pojawiał się sporadycznie. Pacjentka wykonała wtedy badanie rentgenowskie (RTG) obu stawów kolanowych. W opisie badań pojawiła się informacja o drobnych zmianach zwyrodnieniowych w obu kolanach. Gdy pacjentka wróciła do lekarza z wynikami usłyszała, że ma chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych i powinna stawy oszczędzać. Od tamtej pory zrezygnowała z aktywności fizycznej – przestała biegać i chodzić na siłownię. Ograniczyła aktywność fizyczną do minimum. Jej dolegliwości bólowe narastały, z czasem pojawił się także ból prawego kolana. Pacjentka wykonywała nowe badania obrazowe i otrzymywała kolejne diagnozy o chorobie zwyrodnieniowej. Jest stan się pogorszył do tego stopnia, że musiała przyjmować leki przeciwbólowe, które przynosiły tylko chwilową ulgę. Pacjentka za namową lekarza zaczęła rozważać zabieg artroskopii stawów kolanowych.

Pacjentka z powyższego opisu nie jest wyjątkiem. Wiele osób słysząc o chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych unika ruchu, w szczególności biegania i ćwiczeń siłowych.

Co mówi współczesna nauka?

Tymczasem przeprowadzono badania na osobach z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych [1]. Badanie obejmowało 1203 uczestników (średni wiek 63,2 lat) ze zwyrodnieniami stawów kolanowych przynajmniej w jednym kolanie. Wnioski z badania są następujące: bieganie NIE skutkuje postępem choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Co więcej, bieganie pozytywnie wpłynęło na funkcję kolana u osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego i zredukowało dolegliwości bólowe w stawach. „Oszczędzanie” stawów kolanowych w celu ochrony chrząstki stawowej to legenda. Najnowsze badania wyraźnie wskazują na brak związku między rekreacyjnym bieganiem a degeneracją chrząstki stawowej [2, 3].

Postępowanie w chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych

Czy to oznacza, że osobom, które zgłaszają ból w kolanie i mają zmiany zwyrodnieniowe od razu polecimy bieganie? Zdecydowanie nie! U wielu osób ze zwyrodnieniem stawów kolanowych ból często wynika z tego, że takie osoby bały się ruchu i oszczędzały kolana przez długi czas. Nierzadko pojawiła się w związku z tym nadwaga lub otyłość, która tylko dodatkowo obciąża stawy kolanowe. Skutkiem mogą być przykurcze stawowe i mięśniowe. Wtedy powrót do aktywności fizycznej musi być stopniowy, dostosowany do stanu zdrowia i stanu funkcjonalnego pacjenta. Często pierwszym etapem rehabilitacji są spacery, nisko intensywne ćwiczenia, terapia manualna, edukacja oraz wizyta u dietetyka, nakierowana na zmianę nawyków żywieniowych. Powrót do aktywności fizycznej to proces. Aby był bezpieczny i efektywny powinien być prowadzony pod okiem fizjoterapeuty i trenera.

Ruszaj się na zdrowie!

Piśmiennictwo

1. Lo GH., Musa SM., Driban JB. et al. Running does not increase symptoms or structural progression in people with knee osteoarthritis: data from the osteoarthritis initiative. Clin Rheumatol 2018.
2. Dong X., Li C., Liu J., Huang P., Jiang G., Zhang M., Zhang W., Zhang X. The effect of running on knee joint cartilage: A systematic review and meta-analysis. Phys Ther Sport 2021.
3. Horga LM., Henckel J., Fotiadou A., Hirschmann A., Torlasco C., Di Laura A., D’Silva A., Sharma S., Moon J., Hart A. Can marathon running improve knee damage of middle-aged adults? A prospective cohort study. BJM 2019.